Anasayfa » İçerikler » Al Bakiyye Öğrenim » Dilbilgisi

Artikeller ve Nesneler (Belirtençat or Objuler)

Yazım Sistemi: Alfabesi

Artikel, Türk dillerinde bulunmayan, Almanca ve İngilizce gibi dillerde bulunan yapıdır. Al Bakiyye yapay dilinde artikel mevcuttur. Cinsiyet değil, işlev ve yapı nitelendirmesi için kullanılır. Türkçede artikel sözcüğü için belirteç de denilmektedir.

Artikeller:

Artikel	Örnek	Türkçe	Açıklama ve Özellik
Ya - Ye	Ya Adam	Bilinen, tanınan insan	Bilinen, tanınan herkesçe tanınabilen isimleri betimler.
Lâ - Lê	Lâ Adam, Lê Elem	Bilinmeyen, herhangi bir insan	Tanınmayan, herhangi, sıradan isimleri betimler
El - Al	El Adam	Önemli, bahsedilen insan	Bilinen ve özel olan, önem arz eden, kendisine özgü yapısı ile bilinir olan isimleri betimler.
Ey - Ay	Ey Adam	Vugulanılan, tanıtılmak istenen, eylemin asıl mucidi olduğu belirtilmek istenen insan	Ululaştırılan, dikkat çekilen, tanıtılmaya çalışılan, vurgulanan isimleri betimler.
Ol	Ol Adam	Bilinmeyen, sadece duyulan ve olduğu bile meçhul olan insan	Bilinmeyen, görülmeyen ve sadece duyulan veya okunulan isimleri betimler.
iy / -riy / -siy	Adamıy	Nesnel yapıya sahip olan belirli insan	Herhangi belirli bir ismi ve onun nesnel halini betimler. Mana olarak daha çok "ya-ye" artikeli gibi olup, diğer artikellerden farklı olarak isimlerin sonunda ve bitişik kullanılır.
Lil	Lil Türkña, Lil Doyçña	Ulus isimlerinden önce getirilen artikeldir.	Tüm ulus isimlerinde geçerli artikeldir.

*”-iy, -siy veya -riy” hariç diğer artikeller isimlerle birleşmezler.

Artikellerin değişimi yoktur. Sabit yapıdadır ve zaman vb. etkilemez.

Örnek: Hekim, bana bir şifa bul. Derdime derman olan ilacı ver.

Al Bakiyye: Ya Sağuman, bol mine ber lê İmgung! Ber mine sağung olwan Emgi!

Vurgulama Tonlama: Bazı özel isimlerde ünsüz çiftlemesi olacak şekilde de artikel dönüşümü yapılabilir. El-Al artikellerinde kullanılabilir;

Rab: El Rab = Er Rab

Barq: El Barq = Eb Barq

*Not: Bu yöntemle artikel kullanımı için ismin ünsüz harf ile başlaması gerekir. Ünlü harf ile başlayan isimlerde bu yöntem kullanılmaz.

Belirsiz Artikeller

“Bir, bazı, kimi…” vb. belgisiz sıfatlar belirsiz artikellerdir.

TR: Bir kedi

EN: a cad

DE: eine Katze

BK: Бર ⟓Ɔ

HÛ: Ber Pisi

Nesneler

Nesneler, 2 şekilde kullanılır; Belirli ve belirsiz. Her ikisini de artikel durumu belirler. Artikel kullanılmayıp “sayı, sıfat” vb. kullanıldığında belirsiz olur. Artikelin özelliğine göre belirli-belirsiz yapı kazanır.

Belirtili Nesne

Min wurde okuerti ya Betik. (Kitabı okudum.)

Min werde görtaç Betikiy. (Kitabı göreceğim.)

Belirtisiz Nesne

Min wurde okuerti ber Betik. (Kitap okudum.)

Min werde görtaç ol Betik. (Kitap göreceğim.)

Kategori: Dilbilgisi | Ekleyen: jungnet (23.10.2020)

Gösterim: 782 | Etiketler: artikel çekimi, nesneler, Al Bakiyye artikeller, belirteç, artikeller | Değerlendirme: 0.0/0

Yorumlar: 0